HAGB (Hükmün açıklanmasının geri bırakılması), ceza yargılaması sonunda sanık hakkında verilen hükümlerle ilgilidir. Hukuki literatürde HAGB, mahkemede yargılanan sanık hakkında verilen hüküm sonuçlarının denetim süresi sonuna kadar ertelenmesi anlamına gelir.
HAGB, bir suçtan yargılanan kişinin işlediği suç, mahkeme kararı ile sabit tutulduğunda devreye girer. Cezanın infazı ve hukuki sonuçları bu kişi için ötelenir.
HAGB (Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması) Nedir?
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, ceza yargılaması sonucunda mahkeme tarafından suçu sabit görülen suçlunun, ceza infazının ve bu cezanın getirdiği hukuki sonuçların ötelenmesi anlamına gelir.
Suçu işleyen kişi, mahkeme tarafından verilen HAGB kararı sonucunda, hukuken belirlenmiş denetim süresi boyunca, gerekli dikkati ve suç işlememe özenini gösterirse, ceza infaz edilmiş sayılır.
Hukuk sistemimizde sıkça görülen bir mahkeme hükmü olan HAGB, failin topluma kazandırılmasını öncelik sayan bir uygulamadırHAGB kararı veren mahkeme, söz konusu suç unsuru hakkında cezaya son çare olarak başvurulması gerektiğini savunur. Hukuk sistemimizde Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 231. maddesi çerçevesinde düzenlenen HAGB hükümleri, sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan mahkum olmadığı sabit olan durumlarda geçerlidir.
İtiraz Dilekçesi
HAGB itiraz dilekçesi, tüm hukuki işlemlerde olduğu gibi itiraz etmek isteyen kişiler tarafından belirli zaman içinde verilmesi gereken bir resmi belgedir. Mahkeme kararının kesinleşmesiyle birlikte hükmün okunmasından itibaren 7 gün içinde, sanık duruşmada değiş ise kararın tebliğinden itibaren 7 gün içinde karara itiraz edilmezse karar kesinleşir.
Ayrıca, hukuken belirlenmiş yasal itiraz süresi içinde taraflardan biri itiraz yoluna başvurmuş ve karar itiraz merci tarafından reddedilmişse de mahkeme tarafından verilen HAGB kararı kesinleşmiş sayılmaktadır.
HAGB Kararına Uyulmaması Nedeniyle Açılış
Bu karara uyulmaması sebebiyle açılış, yetkili mahkeme tarafından görülen bir hukuki süreçtir. Sanık, mahkeme tarafından hakkında verilen HAGB kararının kesinleşmesinin ardından 5 yıllık denetim süresine tabi tutulmaktadır.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kanun hükümlerine göre, 5 yıllık denetim süresi içinde sanığın suçu sabit olduğu için sıfatı devam etmektedir. Eğer sanık denetin süresi içinde yeni bir suç işlerse, ikinci işlemiş olduğu suç hakkında sanık için yeniden HAGB kararı verilmeyecektir.
Denetim süresi içinde yeniden suç işleyen sanık hakkında mahkeme tarafından mahkumiyet kararı verilir. Bu hükmün kesinleşmesiyle birlikte sanık gerekli ceza infazına tabi tutulacaktır. Öte yandan denetim süresi içinde yeniden kasıtlı bir suç işlemeyen sanık, denetimli serbestlik süresi sonunda ceza infazından ve adli sicil kaydından düşme yönünde kararla karşılaşabilmektedir.
Ceza Muhakemesi Kanunu (mevzuat.gov.tr)
HAGB Şartları
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması şartları, ilgili kanunda yer alan hükümlere göre şu şekilde belirlenmiştir:
- Sanığın geçmiş dönemde kasıtlı bir suçtan hüküm giymemiş olması,
- Sanığın yargılama sırasındaki davranışları sonucu, hakim tarafından bir daha suç işlemeyeceği kanaatine varılmış olması,
- Suç sonucu meydana gelen zararın giderilebilmesi,
- Yargılama neticesine göre hükmedilen cezanın 2 yıl veya daha az süreli hapis ya da para cezası olması.
Tüm bunlarla birlikte HAGB şartlarına göre bu koşullar gerçekleşmiş olsa bile, sanığın bu kararın verilmesini kabul etmesi gerekmektedir. Sanık HAGB kararı verilmesini istemezse, hükmedilen ceza infaz edilir.