22 ağustos 2015 tarihli ve 29453 sayılı Resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Açık Ceza İnfaz Kurumlarına Ayrılma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Açık Ceza İnfaz Kurumlarına Ayrılma Yönetmeliğinde ciddi değişiklikler yapılmıştır.
Kamu tarafından bir af olarak nitelendirilse de biz, yönetmelikle yapılan değişikliğin af olarak nitelendirilemiyeceğini ancak; yapılan bu değişikliklerle bir kısım hükümlülerin lehine sonuçlar doğacağını da belirtmek isteriz.
1-Bu değişikliklerden en önemlisi bu yönetmeliğin 6.maddesinin 1.fıkrasının (a) bendinde yer verilen sürelerin değiştirilmesidir.
Yönetmeliğin 6/1-a hükmünde daha önce; “toplam cezalarının beşte birini kapalı kurumlarda iyi halli olarak geçiren ve koşullu salıverilme tarihine altı yıl veya daha az süre kalanlar” açık ceza infaz kurumuna ayrılma hakkına sahip iken, 22.08.2015 tarihli değişiklik ile “Toplam cezalarının onda birini kurumlarda infaz edip, iyi halli olan ve koşullu salıverilme tarihine yedi yıl veya daha az süre kalanlar” bu hakka sahip olmuş, hükümlünün toplam cezasının onda birini çektiği ve koşullu salıverilme tarihine yedi yıl veya daha az süre kaldığı durumda açık ceza infaz kurumuna geçmesi mümkün hale gelmiştir.
Yönetmelikte bu sürenin düşürülmesi cezaların caydırıcılığı açısından sakıncalı olacağı ileri sürülebilir. Fakat; bu düzenlenmenin af veya koşullu salıverilme ile ilgisi bulunmadığından sadece kapalı ceza infaz kurumundan açık ceza infaz kurumuna geçmeyi düzenlemektedir.Bu yüzden biz örtülü af yaklaşımını doğru bulmamaktayız.
2-Bu yönetmelikle yapılan diğer önemli değişiklik ise cezasını doğrudan açık ceza infaz kurumunda çekecek olanlara ilişkin yapılmıştır.Değişiklikten sonra yönetmeliğin 9.maddesinin 3.ve 4. Fıkraları şu şekilde değiştirilmiştir.
(3) 5 inci madde kapsamında kalan hükümlülerin infazına başlanabilmesi için;
- a) Çağrı üzerine gelenlere birinci veya ikinci fıkralara göre gönderileceği açık kurum belirlendikten sonra, on gün süre verilerek ilgili kuruma teslim olması, aksi takdirde yakalanarak açık kuruma alınacağı hususu EK-1’de yer alan açık ceza infaz kurumlarına gönderme tutanağı ile tebliğ ve ihtar olunur. Bu tebligat ve mahkeme ilamı, derhal açık kurumun bağlı bulunduğu cumhuriyet başsavcılığına gönderilir.
- b) Çağrıya uymayan veya EK-1 belgesinde belirtilen açık kuruma teslim olmayan hükümlüler hakkında 5275 sayılı Kanunun 19 uncu maddesinin birinci fıkrası uyarınca yakalama emri çıkarılır ve yakalandıklarında kolluk marifetiyle açık kuruma teslim edilir.
(4) Bu maddenin üçüncü fıkrasının (b) bendi kapsamında yakalanan hükümlü, yakalandığı il sınırları içinde açık kurum bulunmadığı takdirde, Bakanlıkça belirlenen açık kuruma gönderilmek üzere bulunduğu yer kapalı kuruma teslim edilir. Teslim alınan hükümlü 5275 sayılı Kanunun 58 inci maddesinin üçüncü fıkrasına göre işlemleri tamamlandıktan sonra en kısa süre içinde açık kuruma nakledilir”.
Böylelikle çağrıya uymayanlar hakkında kapalı ceza infaz kurumuna gönderme işlemi uygulanmayacaktır.
3-Tarafımıza çokça gelen sorular üzerine; bir hususu da belirtmek isteriz. Bu değişikliklerin terör suçlarından ve örgütlü suçlardan mahkum olanlar hakkında içermiş olduğu bir yenilik bulunmamaktadır. Terör ve örgütlü suçlardan hükümlü olup, mensup oldukları örgütten ayrıldıkları idare ve gözlem kurulu kararıyla tespit edilenlerin yine koşullu salıverilme tarihine bir yıldan az süre kalması halinde açık ceza infaz kurumuna geçebileceğini söylemek isabetli olacaktır.